Vier belangrijke lessen
Als we terugblikken op vijf jaar transformeren binnen Finance & Control, dan kunnen we concluderen dat we eigenlijk nog midden in de grootste ontwikkelingen zitten. De belangrijkste lessen die we trekken wanneer we de huidige staat van de financiële functie vergelijken met die van vijf jaar geleden:
1. Month-end closing blijkt nog steeds leidend
We voorspelden vijf jaar geleden dat technologieën als blockchain Realtime Finance binnen handbereik zouden brengen. En dat, als gevolg daarvan, de month-end closing en closing-rapportages tot het verleden zouden behoren.
Dat bleek toch iets te voorbarig: sterke businesscases waar blockchain een belangrijke rol binnen speelt, vallen op de vingers van één hand te tellen. Zodoende is de month-end closing nog steeds gebruikelijk binnen Finance en vraagt dit vaak nog (te) veel inspanning van de betrokken financials.
2. Het ERP-landschap noopt Finance tot standaardisatie
Binnen het systeemlandschap vond een forse kentering plaats. Het ERP-(leveranciers)landschap op zich is weinig veranderd, maar de mogelijkheden binnen de systemen zijn wél fors toegenomen. Ook voorspelden we een migratie richting de cloud, en daar zitten we met de vierde generatie ERP-systemen inderdaad middenin.
Daarbinnen is maatwerk, waar we nog steeds toe neigen, echter niet meer mogelijk. Binnen Finance zijn steeds meer organisaties daardoor genoopt om hun werkwijzen te standaardiseren.
Wat op haar beurt weer bijdraagt aan het realiseren van een datagedreven bedrijfsvoering (zie volgend punt). We zien wel dat financiële afdelingen daar nog mee worstelen.
3. Datagedreven business blijft de grootste uitdaging
Ten opzichte van vijf jaar geleden is het datavraagstuk binnen Finance alleen maar urgenter geworden. Immers: wil je met data analytics – en op een later moment AI en ML – aan de slag?
Dan zal je datakwaliteit eerst omhoog moeten. Pas dán behoort Realtime Finance tot de mogelijkheden. Met de steeds sterkere focus op analytics en de groeiende mogelijkheden op het snijvlak van Finance en data, blijft datakwaliteit voor de komende jaren het belangrijkste speerpunt.
4. Meer differentiatie binnen Finance noodzakelijk
Vijf jaar geleden waren we er vrij zeker van: administratie- en boekhoudfuncties zouden snel verdwijnen. Inmiddels denken we daar wel anders over.
Ongewijzigd blijft dat het aantal professional in traditionele Finance & Control-rollen zal afnemen, parallel lopend aan het belang van First Time Right aan de voorkant. Echter, de kennis en competenties van de bookkeeper blijven binnen Finance & Control wel nodig.
Aan die finance-workforce zijn inmiddels ook datawetenschappers, econometristen en business-analisten toegevoegd. Finance zoekt naar het schaap met de zeven (i.p.v. de vijf) poten. Het is uitgesloten dat dit zich in één persoon verenigt.
Differentiatie in rollen en het aantrekken van ‘niet-traditioneel financieel talent’ (zoals bedrijfskundigen en econometristen) is noodzakelijk.
Drie handvatten binnen Futurizing Finance
Lang niet alle verwachtingen zijn ingelost. Digitalisering en data staan als belangrijke thema’s nog steeds rechtovereind. En terwijl we het vaak al hebben over Finance als businesspartner, ‘business navigator’ of zelfs ‘business shaper’, moeten we bovenal erkennen dat de toekomst van de financiële functie niet voor iedereen hetzelfde is. Het is geen rechtlijnig pad, maar een bumpy road vol U-bochten en afslagen.
Beschik je als organisatie bijvoorbeeld over een uitstekende informatiemanagementafdeling? Dan ligt daarbinnen een leidende rol voor Finance richting datagedreven werken minder voor de hand. Zo moet iedere organisatie zijn ambities – en de rol van Finance daarbinnen – zelf bepalen.
Daarom hebben we drie handvatten geformuleerd, die je kunt gebruiken om de toekomst en rol van je eigen financeafdeling verder te verhelderen.
1. Denk goed na over hoe je je Finance & Control organiseert
Traditioneel zijn Finance & Control-organisaties opgedeeld in enerzijds Accounting en anderzijds (Financial/Project/Business en/of Concern) Controlling. Is dat richting de toekomst nog wel de meest optimale vorm?
In de toekomst zien we bijvoorbeeld ook mogelijk administratiehubs ontstaan. Hierbinnen zit accounting samen met andere disciplines zoals HR, zodat organisaties meer vanuit processen zijn georganiseerd i.p.v. vanuit traditionele functiesilo’s.
2. Bekijk waar je mensen hun tijd aan besteden én waar ze hun tijd aan willen besteden
Zijn je financials voornamelijk druk bezig met administratieve handelingen die nul toegevoegde waarde leveren aan de organisatie? En zouden zij veel liever bezig zijn met bijvoorbeeld procesoptimalisatie?
Breng dit in kaart en je zult zien waar je als organisatie met behulp van digitalisering tijd kunt winnen. Tijd die je weer kunt steken in veel uitdagendere changevraagstukken!
3. Voorkom een duikbootbenadering door lean en agile te combineren
De traditionele projectbenadering leidt tot een ‘duikbootwerkwijze’. We stellen een plan op, duiken onder en komen pas boven wanneer wij denken dat het plan gereed is. In de tussentijd is de wereld – of het vraagstuk – misschien alweer helemaal veranderd.
Combineer daarom de meerjarenfocus van agile met het kortcyclische karakter van lean. Stel een grof meerjarenplan op, maak de projecten klein, ga aan de slag, herijk voortdurend en vier je successen!
